Układ konsumencki

Jeżeli w trakcie konsumenckiego postępowania upadłościowego zostanie uprawdopodobnione, że w drodze układu konsumenckiego zostaną osiągnięte cele postępowania, sędzia-komisarz zwołuje zgromadzenie wierzycieli. Podczas zgromadzenia omawia się warunki i głosuje w celu zawarcia układu konsumenckiego.

Do złożenia takiego wniosku uprawniony jest wyłącznie upadły, choć w przypadku wyjątkowego wszczęcia konsumenckiego postępowania upadłościowego na wniosek wierzyciela, wniosek taki może złożyć również każdy z wierzycieli.

Propozycje układowe w postępowaniu upadłościowym mogą zgłosić upadły, wierzyciel oraz syndyk i mogą przykładowo dotyczyć np.

  • odroczenia terminu wykonania umów lub płatności,
  • rozłożenie spłaty długów na raty,
  • zmniejszenie wysokości długów,
  • zmianę, zamianę lub uchylenie zabezpieczeń wierzytelności jak np. hipoteki.

Zwołanie zgromadzenia wierzycieli nie wstrzymuje likwidacji majątku upadłego ani nie powoduje utraty funkcji przez syndyka. Sędzia komisarz może jednak samodzielnie lub na wniosek wstrzymać likwidację majątku upadłego do czasu zatwierdzenia układu. Wniosek taki może złożyć upadły, wierzyciel oraz syndyk. Przepisy prawa upadłościowego przewidują, że wstrzymanie egzekucji majątku upadłego jest szczególnie uzasadnione w postępowaniach, gdzie dochodzi do sprzedaży lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego, w którym zamieszkuje upadły. W tym przypadku należy jednak pamiętać, że nie jest dopuszczalne wstrzymanie egzekucji w zakresie przedmiotu obciążonego hipoteką, zastawem, zastawem rejestrowym, zastawem skarbowym lub hipoteką morską, jeżeli sprzeciwi się temu wierzyciel, którego wierzytelność jest w ten sposób zabezpieczona. Tak więc np. bank może skutecznie uniemożliwić wstrzymanie likwidacji mieszkania lub domu upadłego obciążonego zastrzeżoną dla tego banku hipoteką na tej nieruchomości.

Termin na złożenie wniosku o układ konsumencki przez upadłego nie został wprost określony w przepisach, z tym jednak, że nie może być złożony później niż po zakończeniu likwidacji masy upadłości. Spóźniony wniosek nie wywołuje skutków prawnych i pozostawia się go bez rozpoznania.

Należy podkreślić, że układ konsumencki może zostać przyjęty za zgodą upadłego. Przepisy przewidują tylko jeden wyjątek, tj. nie wymaga się zgody upadłego w wyjątkowym przypadku wszczęcia konsumenckiego postępowania upadłościowego na wniosek wierzyciela.

Po prawomocnym zatwierdzeniu układu konsumenckiego Sąd wydaje postanowienie o zakończeniu postępowania.
Takie prawomocne postanowienie o umorzeniu postępowania upadłościowego stanowi podstawę do wykreślenia wpisów dotyczących upadłości w księdze wieczystej upadłego.
Już jednak z dniem uprawomocnienia się postanowienia o umorzeniu postępowania upadłościowego upadły odzyskuje prawo zarządzania swoim majątkiem i rozporządzania jego składnikami.