Upadłość likwidacyjna przedsiębiorcy

Upadłość likwidacyjna przedsiębiorcy to podstawowe postępowanie, które przeprowadza się w stosunku do przedsiębiorcy, który stał się niewypłacalny.

W dużym uproszczeniu upadłość przedsiębiorców ogłasza sąd upadłościowy na wniosek przedsiębiorcy lub jego wierzycieli. Z dniem ogłoszenia upadłości majątek upadłego przedsiębiorcy staje się masą upadłości, która służy zaspokojeniu wierzycieli upadłego. W związku z tym z dniem ogłoszenia upadłości upadły przedsiębiorca traci prawo zarządu oraz możliwość korzystania z mienia wchodzącego do masy upadłości i rozporządzania nim.

Sąd wyznacza również syndyka masy upadłości, którego celem jest dokonanie likwidacji masy upadłości, a więc sprzedaży wszystkich składników majątkowych oraz ściągnięcia wszystkich zaległych należności upadłego.

W związku z tym w przypadku upadłości likwidacyjnej syndyk dokonuje spisu inwentarza i oszacowania masy upadłości oraz sporządzenia planu likwidacyjnego. Po sporządzeniu spisu inwentarza syndyk przeprowadza likwidację masy upadłości.

Wszystkie zgromadzone przez syndyka środki przeznaczane są na pokrycie kosztów postępowania upadłościowego, a pozostałe na zaspokojenie wierzycieli upadłego przedsiębiorcy zasadniczo według czterech kolejnych kategorii zaspokojenia. Należy pamiętać, że zasady zaspokojenia wierzycieli przewidują szereg szczegółowych zasad dotyczących przeznaczenia danych środków, w szczególności np. środki pochodzące ze sprzedaży nieruchomości zabezpieczonych hipoteką lub innymi prawami rzeczowymi przeznaczane są zasadniczo bezpośrednio na spłatę wierzyciela hipotecznego.

Jeżeli chodzi o wierzycieli uczestniczących w postępowaniu upadłościowym to przepisy prawa upadłościowego to należy pamiętać, że dotyczy to wszystkich wierzytelności upadłego przedsiębiorcy, w tym tak wynikających z prowadzonej działalności gospodarczej, jak i podatków czy składek ZUS.

Po wykonaniu ostatecznego planu podziału środków masy upadłości sąd stwierdza zakończenie postępowania upadłościowego. Z chwilą uprawomocnienia tego postanowienia sądu, upadłości likwidacyjna przedsiębiorcy jest uważana za zakończoną.

W konsekwencji upadły przedsiębiorca, który był spółką z o.o. lub spółką akcyjną albo inną spółką handlową (spółka jawna, spółka partnerska, spółka komandytowa, spółka komandytowo-akcyjna), zasadniczo podlega wykreśleniu z Krajowego Rejestru Sądowego, co jest równoznaczne z jej rozwiązaniem.

W orzecznictwie Sądu Najwyższego dopuszcza się jedynie możliwość dalszego funkcjonowania spółki handlowej, jeżeli po przeprowadzeniu postępowania upadłościowego i zaspokojeniu kosztów postępowania oraz wierzycieli, pozostał jej jeszcze majątek umożliwiający dalsze prowadzenie działalności.

Należy jednak pamiętać, że nie każde likwidacyjne postępowania upadłościowe wobec przedsiębiorcy kończy się jego zakończeniem w ten sposób.

Sąd może bowiem zakończyć również postępowanie w drodze umorzenia postępowania upadłościowego lub uchylenia postępowania upadłościowego. W takim przypadku nie dochodzi do rozwiązania upadłego przedsiębiorcy. Należy jednak pamiętać, że w takich przypadkach sprzedaż w toku upadłości likwidacyjnej składników majątku upadłego przedsiębiorcy lub całego przedsiębiorstwa jest skuteczna i składniki te nie wracają do majątku przedsiębiorstwa. Takie zakończenie postępowania upadłościowego przywraca wiec zarząd nad mieniem przedsiębiorcy.